Ζωή με Καρκίνο
Ψυχολογικές επιπτώσεις
Ζώντας με την αβεβαιότητα

Ζώντας με την αβεβαιότητα

Οι αβεβαιότητες που προκαλλεί ο καρκίνος δεν σταματούν με την θεραπεία. Ακόμα και όταν ο καρκίνος υποχωρήσει, μπορεί να βρείτε ότι η ζωή σας έχει αλλάξει με τρόπους που δεν είχατε σκεφτεί ή δεν περιμένατε.

Μπορεί να αισθάνεστε αβέβαιοι για τις αλλαγές που σας επέφερε και να ανησυχείτε για το πώς θα είναι η ζωή σας μετά από αυτήν την εμπειρία. Πολλοί νικητές νιώθουν ανασφάλεια/αβεβαιότητα για πολλά κομμάτια της ζωής τους. Μερικές από αυτές τις αβεβαιότητες περιλαμβάνουν: Την υγεία. Την ποιότητα της ιατρικής φροντίδας. Τη ζωή τους. Τις διαπροσωπικές τους σχέσεις. Την καριέρα τους.

Μπορεί να ζείτε με την αβεβαιότητα αλλά να παραμένετε θετικοί. Ωστόσο, η οποιαδήποτε αβεβαιότητα μπορεί να σας αναστατώνει. Μερικοί νικητές σκέφτονται πως το να μην είναι σίγουροι για αρκετά πράγματα στη ζωή τους είναι κάτι πολύ αρνητικό.

Είναι σημαντικό όμως να θυμάστε πως ακόμα και για όσους δεν έχουν βιώσει τον καρκίνο πολλά πράγματα στη ζωή τους είναι απρόβλεπτα, αβέβαια, άγνωστα. Είναι σημαντικό να μάθουμε να ζούμε όλοι μας με την αβεβαιότητα μιας και είναι κομμάτι της ζωής και να μην μας καταβάλλουν όσα δεν γνωρίζουμε, και πόσο μάλλον όσα δεν μπορούμε να γνωρίζουμε.
 

Όλοι οι επιζώντες ζουν με αβεβαιότητα;

Όλοι οι νικητές του καρκίνου, ζουν με έναν βαθμό αβεβαιότητας για το μέλλον τους, αλλά αυτό επηρεάζει τον κάθε άνθρωπο διαφορετικά. Το πως αντιμετωπίζετε την αβεβαιότητα μπορεί να σχετίζεται με την προσωπικότητά σας και τον τρόπο που ανταπεξέρχεστε στις δυσκολίες. Επίσης μπορεί να σχετίζεται και με το πόσο σκέφτεστε όσα σας είναι αβέβαια.

  • Μπορεί να βάλετε την εμπειρία του καρκίνου στην άκρη και να επιλέξετε να μην το ξανασκεφτείτε. Οι αβεβαιότητες που προκαλεί ο καρκίνος μπορεί να μην σας απασχολούν και τόσο.
  • Μπορεί να σκέφτεστε συχνά την εμπειρία σας και να βρίσκετε οτι αυτές οι σκέψεις σας καταβάλλουν. Μπορεί να ζείτε με την αβεβαιότητα της επανεμφάνισης του καρκίνου ή της επιρροής που μπορεί να έχει στη ζωή σας.
  • Μπορεί να σκέφτεστε τις θετικές αλλαγές που ο καρκίνος έφερε στη ζωής σας. Μπορεί να θέλετε να αποδεχτείτε και να προσαρμοστείτε σε αυτές τις αλλαγές.

Όλες αυτές οι αντιδράσεις είναι φυσιολογικές. Αλλά εάν η αβεβαιότητά σας είναι τόσο έντονη που δεν σας «επιτρέπει» να χαρείτε τη ζωή σας όπως μπορείτε, ή εάν οι φόβοι της αβεβαιότητας σας καταβάλλουν συναισθηματικά και σας προκαλούν απομόνωση και θλίψη, τότε θα ήταν καλό να μιλήσετε σε έναν κοντινό σας πρόσωπο, στην ιατρική ομάδα που σας επιβλέπει ή σε έναν ψυχολόγο. Η αβεβαιότητα μπορεί να αποτελεί μεγάλο κομμάτι της ζωή σας αυτήν την περίοδο αλλά αυτό δεν θα πρέπει να επηρεάζει την ποιότητα της ζωής σας.


Πώς επηρεάζεται η ζωή ενός νικητή ζώντας με την αβεβαιότητα;

Ζώντας με την αβεβαιότητα μπορεί να επηρεάσει τον κάθε νικητή με διαφορετικό τρόπο. Μπορεί να σας προκαλέσει αναστάτωση, αγανάκτηση. Μπορεί να σας δώσει το κίνητρο να βελτιώσετε την ποιότητα της ζωής σας. Δεν υπάρχει σωστός ή λάθος τρόπος στο πώς θα αισθανθείτε.

Ωστόσο μπορεί να μάθετε τρόπους να διαχειρίζεστε όλες σας τις αβεβαιότητες. Έρευνες δείχνουν ότι μερικοί νικητές νιώθουν θλίψη, εξάντληση, άγχος και όλα αυτά μπορεί να σχετίζονται με τις αβεβαιότητες που αισθάνονται. Άνθρωποι γύρω σας μπορεί να σας πούν ότι πρέπει να είστε χαρούμενοι που είστε νικητές και ότι δεν θα πρέπει να ανησυχείτε για άλλα πράγματα.

Είναι σημαντικό να καταλάβετε ότι ζώντας με την αβεβαιότητα μπορεί να είναι πολύ δύσκολο ανά καιρούς και ότι δεν είναι κακό να συζητήσετε για τα συναισθήματα που σας προκαλούνται από αυτό.

Καθώς η αβεβαιότητα για την υγεία σας μπορεί να σας οδηγήσει σε ανησυχία, μπορεί παράλληλα να σας «κινητοποιήσει» να έχετε μία καλύτερη ποιότητα ζωής. Μπορεί να επιλέξετε να τρώτε καλύτερα, να γίνεται πιο δραστήριοι και να παρακολουθείτε πιο προσεκτικά τις αλλαγές στο σώμα σας. Προσέχοντας τον εαυτό σας κατά αυτόν τον τρόπο μπορεί να σας βοηθήσει να μειώσετε την αβεβαιότητα που νιώθετε για την υγεία και το μέλλον σας.

Η αβεβαιότητα επίσης μπορεί να οδηγήσει τους νικητές να «δυναμώσουν» τις διαπροσωπικές τους σχέσεις. Μερικοί νικητές έχουν περιγράψει πως μαχόμενοι τον καρκίνο, απέκτησαν την αυτοπεποίθηση και το συναισθηματικό υπόβαθρο για να δημιουργήσουν θετικές αλλαγές στη ζωή τους. Για παράδειγμα, η αβεβαιότητα για το μέλλον μπορεί να σας κάνει να απολαμβάνετε την κάθε στιγμή στο έπακρο, κάθε μέρα που περνά.
 

Πότε μπορεί ένας επιζών να καταλάβει την αβεβαιότητα που νιώθει;

Η αβεβαιότητα μπορεί να είναι μέρος της καθημερινότητάς σας. Ωστόσο, συγκερκιμένες στιγμές μετά την αποθεραπεία, μπορεί να νιώσετε ότι ξαφνικά νιώθετε μεγάλη αβεβαιότητα. Για παράδειγμα:

  • Πηγαίνοντας για τις καθορισμένες ιατρικές εξετάσεις.
  • Η δημιουργίας μίας οικογένειας ή η απόκτηση παιδιών.
  • Η προσπάθεια εύρεσης εργασίας και η απόκτηση της ασφάλειας υγείας.

Είναι επίσης πιθανό να βιώνετε ένα γενικότερο συναίσθημα αβεβαιότητας για το αύριο. Πολλοί νικητές σκέφτονται ότι πριν από τον καρκίνο, είχαν λιγότερες αμφιβολίες ή ανασφάλειες. Ο καρκίνος γνωστοποιεί και κάνει τις αβεβαιότητες που υπάρχουν να είναι πιο έντονες γιατί εξ αρχής ο ίδιος ο καρκίνος όπως και κάθε ασθένεια έχει μέσα της ένα είδος αβεβαιότητας. Γενικότερα αυτό το συναίσθημα κυριαρχεί στην καθημερινότητα των νικητών.
 

Τι μπορείτε να κάνετε


  • Μιλήστε στην ιατρική ομάδα που σας επιβλέπει για την ποιότητα της ζωής σας. Πρέπει να συζητήσετε τυχόν αλλαγές στην διατροφή σας ή στην άσκησή σας. Μπορείτε επίσης να φτιάξετε μία λίστα με ερωτήσεις για πράγματα που σας απασχολούν και να τις απευθύνετε στην ιατρική ομάδα που σας επιβλέπει. Συζητήστε μαζί τους ό,τι σας απασχολεί και δείτε πώς μπορούν να σας βοηθήσουν.
  • Σκεφτείτε να κρατήσετε ένα ημερολόγιο. Κρατώντας ένα ημερολόγιο μπορεί να σας βοηθήσει να κατανοήσετε περισσότερο τις αβεβαιότητες που νιώθετε. Στο ημερολόγιο μπορείτε να γράψετε για τα συναισθήματά και τις σκέψεις σας για αυτές τις αβεβαιότητες. Αυτό μπορεί να σας φανεί χρήσιμο ώστε να προβληματιστείτε και με τον καιρό να αμβλύνετε τις αβεβαιότητές σας. Ξεφυλλίζοντας το ημερολόγιό σας με τον χρόνο, μπορείτε να δείτε την πορεία σας πάνω στους προβληματισμούς σας, τι έχετε αλλάξει, πώς έχετε καταφέρει μέχρι τώρα να ξεπεράσετε τις αβεβαιότητές σας.
  • Βρείτε μία ομάδα υποστήριξης. Οι ομάδες υποστήριξης σας προσφέρουν ένα ασφαλές περιβάλλον για να μοιραστείτε τις εμπειρίες σας με άλλους νικητές και να μάθετε νέους τρόπους να μιλήσετε για τις αβεβαιότητές σας, ή για τα συναισθήματά σας. Εάν αισθάνεστε άβολα να συζητάτε για συγκεκριμένα θέματα με την οικογενειά σας ή τους φίλους σας, μια ομάδα υποστήριξης μπορεί να σας προσφέρει την άνεση και το μέρος για να μιλήσετε ελεύθερα για ό,τι είναι σημαντικό για εσάς.
  • Σκεφτείτε να το συζητήσετε με έναν εξειδικευμένο ψυχολόγο. Ρωτήστε ένα μέλος από την ιατρική ομάδα που σας επιβλέπει να σας συστήσει σε έναν εξειδικευμένο ψυχολόγο.

Αλεξάνδρα Λεονταρίτου
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας


BeStrong.org.gr - 17.03.14