Ζωή με Καρκίνο
Ψυχολογικές επιπτώσεις
Η επιστροφή του καρκίνου
Οικογένεια & Φίλοι

Οικογένεια - Φίλοι και η επιστροφή του καρκίνου...

Τα αγαπημένα σας πρόσωπα μπορεί να χρειάζονται χρόνο να προσαρμοστούν με το γεγονός της επιστροφής της ασθένειας. Έχουν την ανάγκη να έρθουν σε επαφή με τα συναισθήματά τους. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν σύγχυση, σοκ, αβοηθησία, θυμό ή άλλα συναισθήματα. Δώστε στην οικογένεια και τους φίλους σας να κατανοήσουν ότι μπορούν να προσφέρουν βοήθεια απλώς με το να:

  • Είναι ο εαυτός τους.
  • Ακούν και όχι να προσπαθούν να λύσουν προβλήματα.
  • Να αισθάνονται άνετα μαζί σας.

Το να μπορέσουν να σας κάνουν να χαλαρώσετε μπορεί να βοηθήσει και εκείνους να διαχειριστούν τα αισθήματά τους. Έχετε κατά νου ότι δεν μπορούν όλοι να αντέξουν την επιστροφή του καρκίνου.

Κάποιες φορές, η  οικογένεια ή οι φίλοι δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν τη σκέψη ότι ίσως δε γίνετε καλά. Κάποιοι άνθρωποι μπορεί να μην ξέρουν τι να κάνουν ή τι να σας πουν. Συνεπώς, οι σχέσεις σας μπορεί να διαφοροποιηθούν, αλλά όχι εξαιτίας σας. Μπορεί να αλλάξουν επειδή οι άλλοι δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν τον πόνο τους και τα συναισθήματά τους.

Αν μπορείτε, υπενθυμίστε στα αγαπημένα σας πρόσωπα ότι εξακολουθείτε να είστε το ίδιο άτομο-ότι δεν έχετε αλλάξει. Αφήστε τους να ξέρουν αν θέλετε ή όχι να απαντάτε σε ερωτήσεις ή εάν θέλετε να σας λένε πώς νιώθουν. Κάποιες φορές το να τους υπενθυμίζετε να είναι εκεί για εσάς, αρκεί. Παράλληλα, είναι φυσιολογικό εάν δεν αισθάνεστε άνετα να μιλάτε για τον καρκίνο.

Μερικά θέματα είναι δύσκολο να τα συζητάτε με το στενό σας περιβάλλον. Σε αυτή την περίπτωση, μπορεί να επιθυμείτε να μιλήσετε σε κάποιο μέλος της θεραπευτικής σας ομάδας. Μπορεί να θέλετε να συμμετάσχετε σε κάποια ομάδα υποστήριξης, όπου συγκεντρώνονται άνθρωποι για να μιλήσουν για τις κοινές τους ανησυχίες.

Σε κάποιες οικογένειες τα μέλη τους δυσκολεύονται να εκφράσουν τις ανάγκες τους
ο ένας στον άλλο. Σε άλλες οικογένειες τα μέλη είναι απομακρυσμένα μεταξύ τους. Αν δεν αισθάνεστε άνετα να μιλήσετε σε κάποιον της οικογένειάς σας, τότε ζητήστε από κάποιο μέλος της θεραπευτικής σας ομάδας να βοηθήσει.

Μπορείτε επίσης να ζητήσετε από κάποιον κοινωνικό λειτουργό να σας κανονίσει μια οικογενειακή συνεδρία. Αυτό μπορεί να κάνει τα μέλη της οικογένειας να αισθανθούν άνετα για να εκφράσουν τα συναισθήματά τους. Μπορεί επιπλέον να χρησιμεύσει ως μια στιγμή  που εσείς και η οικογένειά σας θα συναντηθείτε με τη θεραπευτική ομάδα, για να θα συζητήσετε για τα προβλήματά σας και να θέσετε στόχους.

Μολονότι μπορεί να αποδειχθεί πολύ δύσκολο το να συζητήσετε για τέτοια θέματα, έρευνες δείχνουν ότι η θεραπευτική διαδικασία του καρκίνου γίνεται πιο "ανώδυνη", όταν μιλάμε για αυτόν ανοιχτά.

"Έχω όλη την οικογένεια προετοιμασμένη, και αυτό είναι κάτι που οφείλετε να κάνετε και εσείς, εάν πάσχετε από καρκίνο. Τη μία στιγμή όλα πηγαίνουν καλά και ξαφνικά μπορεί να αλλάξουν και να γίνουν πολύ άσχημα." Συχνά, το να μιλήσεις στο στενό σου περιβάλλον ίσως είναι πιο δύσκολο από τα να μιλήσεις σε οποιονδήποτε άλλο. Παρακάτω αναφέρονται κάποιες συμβουλές για το πώς να μιλήσετε με τα αγαπημένα σας πρόσωπα σε δύσκολες στιγμές.

 
Σύζυγοι & σύντροφοι

  • Κάνετε ό, τι μπορείτε προκειμένου να διατηρήσετε τη σχέση σας όπως πριν αρρωστήσετε.
  • Συζητήστε για οτιδήποτε σας απασχολεί. Αυτό μπορεί να είναι δύσκολο για εσάς ή το σύντροφό σας. Αν συμβαίνει κάτι τέτοιο, ζητήστε από έναν ψυχολόγο ή κάποιον άλλο ειδικό ψυχικής υγείας να μιλήσει και με τους δυο σας.
  • Να είστε ρεαλιστές με τις απαιτήσεις σας. Ο σύντροφός σας μπορεί να αισθάνεται ενοχές για την ασθένειά σας. Μπορεί να αισθάνονται ένοχοι για τις στιγμές που άφησαν ανεκμετάλλευτες μένοντας μακριά σας. Επιπρόσθετα, μπορεί να έχουν άγχος λόγω της αλλαγής ρόλων.
  • Περάστε λίγο χρόνο μόνοι. Ο σύντροφός σας μπορεί να χρειάζεται λίγο χρόνο για να προσδιορίσει τις ανάγκες του. Αν αυτές οι ανάγκες παραμεληθούν, ο σύντροφός σας μπορεί να έχει λιγότερη ενέργεια και υποστήριξη να προσφέρει. Θυμηθείτε άλλωστε ότι δεν περνούσατε 24 ώρες το 24ωρο μαζί πριν  αρρωστήσετε.
  • Οι αλλαγές στο σώμα σας και οι συναισθηματικές σας ανησυχίες μπορεί να επηρεάσουν τη σεξουαλική σας ζωή. Το να μιλάτε ανοιχτά και ειλικρινά είναι το "κλειδί". Όμως, αν δε μπορείτε να μιλήσετε για αυτά τα ζητήματα, τότε ίσως χρειαστείτε τη συμβουλή κάποιου ειδικού. Μη φοβάστε να αναζητήσετε βοήθεια ή συμβουλές, αν τις χρειάζεστε.
 
Τα παιδιά

Το να εξασφαλίσετε την εμπιστοσύνη των παιδιών σας είναι κρίσιμο σε αυτή τη φάση. Τα παιδιά μπορούν να διαισθανθούν πότε τα πράγματα δεν πάνε καλά. Επομένως, είναι επιθυμητό να είστε όσο πιο ανοιχτοί γίνεται για τον καρκίνο. Μπορεί να νομίζουν ότι έκαναν τα ίδια κάτι που προκάλεσε την ασθένεια.

Μπορεί να φοβούνται μήπως δεν υπάρχει κανείς για να τα φροντίσει. Μπορεί επίσης να αισθάνονται ότι δεν τους αφιερώνουν τον ίδιο χρόνο όπως πριν. Αν και δεν μπορείτε να τα προστατεύσετε από αυτά τα γεγονότα, μπορείτε όμως να τα προστατεύσετε από αυτά τα συναισθήματα. Προσπαθήστε να:

  • Είστε ειλικρινείς. Πείτε τους ότι είστε άρρωστοι και ότι οι γιατροί έχουν αναλάβει να σας κάνουν καλύτερα.
  • Εξηγήστε τους ότι ούτε έκαναν ούτε είπαν κάτι που προκάλεσε τον καρκίνο. Σιγουρευτείτε ακόμη ότι ξέρουν πως αποκλείεται να κολλήσουν.
  • Βεβαιώστε τους ότι τα αγαπάτε.
  • Ενθαρρύνετέ τους να μιλήσουν για τα συναισθήματά τους.
  • Πείτε τους ότι είναι φυσιολογικό να αισθάνονται αγχωμένα, θυμωμένα ή φοβισμένα.
  • Να είστε απλοί και σαφείς όταν μιλάτε στα παιδιά, καθώς δεν μπορούν να απορροφήσουν μεγάλο όγκο πληροφοριών.
  • Κάνετε σαφές ότι θα συνεχίσετε να τα φροντίζετε και να τα αγαπάτε.
  • Εξηγήστε τους ότι μπορούν να κάνουν ερωτήσεις. Πείτε τους ότι θα τους μιλήσετε όσο πιο ειλικρινά γίνεται. Πράγματι, τα παιδιά που δε μαθαίνουν την αλήθεια για την ασθένεια μπορεί να γίνουν πιο φοβισμένα. Συχνά βασίζονται στη φαντασία τους και στους φόβους τους, προκειμένου να εξηγήσουν τις αλλαγές που συμβαίνουν γύρω τους.
 
Έφηβοι

Οι έφηβοι έχουν κάποιες από τις ανάγκες που έχουν και τα μικρότερα παιδιά. Έχουν την ανάγκη να ακούσουν την αλήθεια για μία ασθένεια. Αυτό τους αποτρέπει από τον κίνδυνο να αισθανθούν ενοχή ή στρες. Όμως, να είστε ενήμεροι πως μπορεί να προσπαθήσουν να αποφύγουν τη συζήτηση σχετικά με το θέμα. Μπορεί να θυμώσουν ή να το δραματοποιήσουν ή να μπλεχτούν σε άλλες υποθέσεις, ως μια μέθοδο για να το αντιμετωπίσουν. Άλλοι απλά το "καταπίνουν". Προσπαθήστε:

  • Να τους παραχωρήσετε το χώρο που χρειάζονται. Αυτό είναι σημαντικό κυρίως όταν βασίζεστε σε αυτούς, ώστε να βοηθήσουν με τις οικογενειακές ανάγκες.
  • Να τους δώσετε χρόνο, για να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους, είτε μόνοι τους, είτε με φίλους.
  • Να κάνετε κατανοητό ότι οφείλουν να συνεχίσουν το σχολείο και οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητά τους.

Εάν έχετε δυσκολία στο να εξηγήσετε λεπτομέρειες σχετικά με τον καρκίνο, τότε μπορείτε να ζητήσετε βοήθεια. Ένας στενός φίλος, ένας συγγενής, ένας ειδικός υγείας ή ένας εκπαιδευμένος προπονητής ή δάσκαλος θα μπορούσε να σας βοηθήσει να απαντήσετε στις ερωτήσεις του παιδιού σας. Η ομάδα υποστήριξής σας, ο γιατρός σας ή κάποιο άλλο μέλος της θεραπευτικής σας ομάδας μπορούν να σας βοηθήσουν να βρείτε κάποιο ψυχολόγο ή σύμβουλο.

 
Ενήλικα παιδιά

Η σχέση σας με τα ενήλικα παιδιά σας μπορεί να διαφοροποιηθεί μετά την επανεμφάνιση του καρκίνου. Μπορεί να χρειαστεί να βασιστείτε περισσότερο πάνω τους. Και μπορεί να σας φανεί δύσκολο να ζητήσετε υποστήριξη. Εξάλλου, είστε συνηθισμένοι να παρέχετε υποστήριξη, όχι να λαμβάνετε.

Τα ενήλικα παιδιά έχουν τις δικές τους ανησυχίες. Μπορεί να αρχίσουν να αναλογίζονται για τη δική τους θνησιμότητα. Μπορεί να αισθάνονται ενοχή εξαιτίας των πολλών ευθυνών που τους έχουν ανατεθεί ως γονείς, παιδιά και υπάλληλοι. Κάποιοι μπορεί να μένουν πολύ μακριά ή να έχουν άλλες υποχρεώσεις. Μπορεί να αισθάνονται άσχημα που δεν μπορούν να αφιερώσουν όσο χρόνο θα ήθελαν μαζί σας. Συχνά βοηθά:

  • Το να λαμβάνετε αποφάσεις από κοινού με τα παιδιά σας.
  • Το να τους εμπλέκετε σε θέματα που σας απασχολούν. Μπορεί να περιλαμβάνουν θεραπευτικές επιλογές, σχέδια για το μέλλον ή δραστηριότητες που θα θέλατε να συνεχίσετε.
  • Αν δεν μπορούν να είναι κοντά σας, είναι καλό να τους κρατάτε ενήμερους για την πρόοδό σας.
  • Το να εκμεταλλευτείτε τον περισσότερο από το χρόνο που διαθέτετε.
  • Μοιραστείτε μαζί τους τα συναισθήματά σας.

Προσπαθήστε να προσεγγίσετε τα ενήλικα παιδιά σας. Το να μοιραστείτε μαζί τους ανοιχτά τα συναισθήματά σας, τους στόχους σας και τις επιθυμίες σας. Επίσης, θα βοηθήσει στην αποφυγή προβλημάτων στο μέλλον. Θυμηθείτε ότι όπως οι γονείς αγαπούν τα παιδιά τους, έτσι και τα παιδιά θέλουν το καλύτερο για τους γονείς τους. Θέλουν να δουν τους γονείς τους να ικανοποιούν τις ανάγκες τους και να τους φέρονται μα συμπάθεια. Τα παιδιά σας δε θέλουν να σας δουν να υποφέρετε.

"Στα αλήθεια πάλεψα με τη διάγνωση που μου έγινε. Δεν μπορούσα να καταλάβω γιατί έπρεπε να περάσω ξανά αυτή τη διαδικασία. Μολονότι δεν είμαι ιδιαίτερα θρησκευόμενος, η προσευχή με βοήθησε. Άρχισα να αισθάνομαι ότι έχω ένα στόχο στη ζωή μου και ότι ο καρκίνος ήταν μέρος ενός σχεδίου."

«Η ασθένειά μου έγινε ένα όχημα, ώστε να διδάξω στα παιδιά μου πράγματα που δε θα δίδασκα αν δεν είχα αρρωστήσει. Αντί να τους μάθω πώς να παλεύουν και να κρύβουν τις προκλήσεις, χρησιμοποίησα την ασθένειά μου, για διδάξω στα παιδιά μου αξίες, όπως η ευγνωμοσύνη, πώς να βρίσκεις ελπίδα όταν τα πράγματα δεν πάνε καλά.

Επιπλέον, τους έμαθα πως ο άνθρωπος δεν αλλάζει, εάν αλλάξει η εμφάνισή του και πως προσπαθείς να βγάλεις προς τα έξω την καλύτερη πλευρά του εαυτού σου και να συγχωρήσεις τον εαυτό σου όταν οι συνθήκες δεν είναι καλές.

Η ασθένειά μου έγινε ένα δυνατό όπλο, για να πω στα παιδιά μου: "Σας αγαπώ και θα κάνω τα πάντα για να είμαι μαζί σας."»  Wendy Harpham, M.D., συγγραφέας του βιβλίου: "Όταν ο γονιός έχει καρκίνο." Ένας οδηγός για να φροντίσετε τα παιδιά σας.
 

BeStrong.org.gr - 26.03.14