Ο Καρκίνος
Βασικές Πληροφορίες
Λεξικό ιατρικών όρων
Ε

Ε

  • Ειδικό προστατικό αντιγόνο: Τα επίπεδα του PSA αυξάνονται στον καρκίνο του προστάτη και άλλες παθολογικές καταστάσεις. Αποτελεί χρήσιμο δείκτη παρακολούθησης της αποτελεσματικότητας της θεραπείας.
  • Ειλεοστομία: Τεχνητή δίοδος στο δέρμα του κοιλιακού τοιχώματος, που επικοινωνεί με το λεπτό έντερο.
  • Εκλεκτική αγγειογραφία: Ακτινολογική απεικόνιση οργάνου μετά από έγχυση σκιαγραφικού στην αρτηρία, που αιματώνει το αντίστοιχο όργανο.
  • Έλκος: Πληγή, που οφείλεται σε καταστροφή των φυσιολογικών ιστών από ορισμένες ερεθιστικές ουσίες (π.χ. οξέα στομάχου, χημικές ουσίες), λοιμώξεις, κακή κυκλοφορία του αίματος ή καρκινικές βλάβες.
  • Έμβολα: Πήγματα αίματος, ομάδες καρκινικών κυττάρων ή άλλα παθολογικά στοιχεία, που (μέσω της κυκλοφορίας) μεταναστεύουν και εγκαθίστανται σε μικρές αρτηρίες ή τριχοειδή (π.χ. στους πνεύμονες).
  • Εμβολισμός: Μέθοδος θεραπευτικής αντιμετώπισης νεοπλασιών  εντοπισμένων περιοχών, που συνίσταται στην απόφραξη της αιματικής παροχής της συγκεκριμένης περιοχής. Εισάγεται στην αρτηρία ένας λεπτός σωλήνας (καθετήρας) και κατόπιν εγχύονται ουσίες, που προκαλούν απόφραξη των μικρών αρτηριών. Μπορεί να γίνει έγχυση και χημειοθεραπευτικών παραγόντων στην περιοχή (χημειοεμβολισμός).
  • Έμμεση λαρυγγοσκόπηση: Επισκόπηση του λάρυγγα και του φάρυγγα με την βοήθεια οργάνου με καθρέπτη, που τοποθετείται στο πίσω μέρος του φάρυγγα (βλ. και λαρυγγοσκόπηση).
  • Έμμορφα στοιχεία του αίματος, κύτταρα του αίματος: περιλαμβάνουν τα ερυθροκύτταρα, τα λευκοκύτταρα και τα αιμοπετάλια. Παράγονται στον μυελό των οστών.
  • Ενδαρτηριακά: Έγχυση φαρμάκων σε αρτηρία μέσω καθετήρα.
  • Ενδοκρινείς αδένες: Όργανα (π.χ. υπόφυση, θυρεοειδής, ωοθήκες, όρχεις) που εκκρίνουν ειδικές ουσίες (ορμόνες), οι οποίες ελέγχουν την πέψη, την αναπαραγωγή, την ανάπτυξη, τον μεταβολισμό ή άλλες λειτουργίες του οργανισμού.
  • Ενδομυϊκά: Έγχυση φαρμάκου σε μία μυϊκή ομάδα, από όπου απορροφάται στην κυκλοφορία.
  • Ενδοπεριτοναϊκά: χορήγηση φαρμάκων ή υγρών στην περιτοναϊκή κοιλότητα.
  • Ενδορραχιαία: Χορήγηση φαρμάκων στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό.
  • Ενδοσκόπηση: Εξέταση της εσωτερικής επιφάνειας διάφορων οργάνων με την βοήθεια ενδοσκοπίου. Ο ιατρός, κατά την ενδοσκόπηση, μπορεί να πάρει εικόνες και να αφαιρέσει ένα μικρό δείγμα ιστού ή έναν μικρό όγκο.
  • Ενδοσκόπιο: Όργανο εξέτασης της εσωτερικής επιφάνειας κοίλων οργάνων ή κοιλοτήτων του σώματος. Υπάρχουν διάφοροι ειδικοί τύποι ενδοσκοπίων, όπως είναι το κυστεοσκόπιο (εξέταση ουροδόχου κύστης), το κολονοσκόπιο (εξέταση παχέος εντέρου), το γαστροσκόπιο (εξέταση στομάχου) και το βρογχοσκόπιο (εξέταση πνεύμονα).
  • Ενδοϋπεζωκοτικά: Χορήγηση φαρμάκων ή υγρών στον χώρο γύρω από τους πνεύμονες (υπεζωκοτική κοιλότητα).
  • Ενδοφλέβια: Χορήγηση φαρμάκων ή υγρών σε φλέβα.
  • Ενδοφλέβια πυελογραφία: Ακτινογραφία νεφρών, που λαμβάνεται μετά από ενδοφλέβια χορήγηση σκιαγραφικού (το οποίο συγκεντρώνεται και αποβάλλεται από τους νεφρούς).
  • Ένζυμα: Πρωτεΐνες, που συμμετέχουν σε ειδικές χημικές αντιδράσεις. Η μέτρηση παθολογικών επιπέδων διαφόρων ενζύμων στο αίμα αποτελεί εργαστηριακή ένδειξη πολλών νοσημάτων.
  • Εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση: Παρουσία θρόμβου στο εν τω βάθει φλεβικό δίκτυο των κάτω άκρων και λιγότερο συχνά των άνω άκρων.
  • Εξαγγείωση: Έξοδος υγρών ή φαρμάκων (κυρίως χημειοθεραπευτικών φαρμάκων) σε παρακείμενους ιστούς κατά την έγχυση των ουσιών αυτών σε μία φλέβα. Μπορεί να επιφέρει την καταστροφή των παρακείμενων ιστών.
  • Εξέταση κοπράνων (Mayer Guaiac): Εξέταση για την παρουσία αίματος στα κόπρανα. Παθολογικό αποτέλεσμα είναι ύποπτο για την ύπαρξη καρκίνου, αλλά υπάρχουν και πολλές άλλες καλοήθεις καταστάσεις που μπορεί να προκαλέσουν αιμορραγία.
  • Εξέταση μυελού των οστών: Διαδικασία  αφαίρεσης τμήματος του μυελού των οστών με βελόνη, για παθολογοανατομική εξέταση. Η αφαίρεση γίνεται συνήθως από το στέρνο ή το λαγόνιο οστό. Πραγματοποιείται υπό τοπική αναισθησία και διαρκεί περίπου 10 λεπτά.
  • Επαγωγική (induction) χημειοθεραπεία: Η θεραπεία που χορηγείται σαν αρχική σε ασθενείς που έχουν προχωρημένη νόσο, όταν δεν υπάρχει εναλλακτική θεραπεία.
  • Επικουρική θεραπεία (adjuvant) χημειοθεραπεία: Καλείται η θεραπεία που έπεται της κύριας θεραπευτικής μεθόδου και αποσκοπεί στην εξάλειψη των όποιων τυχόν εναπομείναντων καρκινικών κυττάρων και ουσιαστικά στην αύξηση της πιθανότητας ίασης.
  • Επιληψία, επιληπτικοί σπασμοί: Σπασμοί τμήματος ή ολόκληρου του σώματος, που συχνά συνοδεύονται από απώλεια συνείδησης. Μπορεί να οφείλονται σε κάκωση, καλοήθεις καταστάσεις (π.χ. ιδιοπαθής επιληψία) ή όγκους του εγκεφάλου.
  • Επιπλοκή: Η εμφάνιση άλλης πάθησης ή προβλήματος κατά την εξέλιξη ή τη θεραπεία μιας ασθένειας.
  • Επισκληρίδιος: Χώρος που περιβάλλει τον νωτιαίο μυελό. Στον χώρο αυτό είναι δυνατό να χορηγηθούν (μέσω καθετήρα) αναλγητικά φάρμακα για τον έλεγχο του πόνου.
  • Ερεθιστικά φάρμακα: Χημειοθεραπευτικά φάρμακα, τα οποία εάν περάσουν έξω από την φλέβα (στην οποία χορηγούνται) προκαλούν σοβαρή φλεγμονή και ερεθισμό των ιστών.
  • Έρπης απλός: Συνήθης οξεία ιογενής φλεγμονή του δέρματος ή των βλεννογόνων, που χαρακτηρίζεται από την ανάπτυξη φυσαλίδων.
  • Έρπης ζωστήρ: Επώδυνο εξάνθημα του δέρματος. Οφείλεται σε ιογενή λοίμωξη, που προσβάλλει τα νεύρα.
  • Ερυθρό αιμοσφαίριο: Tο ερυθρό κύτταρο του αίματος, που περιέχει αιμοσφαιρίνη, μεταφέρει το οξυγόνο και απομακρύνει το διοξείδιο του άνθρακα.
  • Ερυθροκύτταρα: Kύτταρα του αίματος, που μεταφέρουν το οξυγόνο στους ιστούς και απάγουν το διοξείδιο του άνθρακα.
  • Ερυθροποιητίνη: Η γλυκοπρωτεινική ορμόνη που εκκρίνεται από το νεφρό και επιδρά στα αρχέγονα κύτταρα του μυελού των οστών διεγείροντας την παραγωγή των ερυθρών κυττάρων.
  • Ετερόλογη μεταμόσχευση: Είδος μεταμόσχευσης (π.χ. μυελού των οστών) από ένα άτομο σε άλλο. Πρέπει να υπάρχει όσο το δυνατό μεγαλύτερη συμβατότητα ανάμεσα σε δότη κα δέκτη του μοσχεύματος.
  • Ευκαιριακές λοιμώξεις: Συνήθη βακτήρια, μύκητες  και παράσιτα δεν προκαλούν λοίμωξη σε υγιή άτομα. Όμως, μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές λοιμώξεις σε καρκινοπαθείς, εξαιτίας της ελαττωμένης ανοσολογικής απάντησης των ασθενών αυτών. Η διαταραχή της ανοσολογικής απάντησης είναι συνέπεια της νόσου ή της θεραπείας.

BeStrong.org.gr - 06.04.12